Yaygın Anksiyete Bozukluğu

“Son bir kaç yıldır sürekli bir huzursuzluk halim var. Rahat nefes alamıyorum, aldığım nefes ciğerlerime gitmiyor gibi. Sürekli başim ağrıyor, halsizim, yorgunum. Hep gergin hissediyorum, çocuklarıma bile tahammülüm azaldı. Yüreğim hep pır pır ediyor. Sürekli içimde bir heyecan, kötü bir şey olacak, kötü bir haber alacakmışım gibi geliyor. Bir sürü doktora gittim, tahliller yapıldı ama bir şey bulunamadı. Bir psikiyatriste görünmemi önerdiler.”

En az altı ay boyunca hemen hergün gün boyu süren, pek çok olay, etkinlik hakkında kaygı hissetmeyle giden bir tablodur. Bu sürekli kötü bir şey olacak kaygısına eşlik eden, huzursuzluk, baş ağrısı, kol bacak ağrıları, yorgunluk, bitkinlik, konsantrasyon güçlüğü, uyku bozuklukları, tahammülsüzlük gibi belirtiler olur. Hastalar, “boğazımda sanki bir yumru var, yutkunmakta zorlanıyorum, nefesim ciğerlerime gitmiyor gibi hissediyorum ya da göğsümde sanki bir kuş var tüm gün pır pır ediyor” şeklinde ifadelerle sıkıntılarını anlatmaya çalışabilirler. Bu yorgunluk, bitkinlik, ağrılar, bulantı, sersemlik hissi gibi yoğun bedensel belirtiler nedeniyle öncelikle psikiyatri dışı hekimlere gitme eğiliminde olan hastalar, genellikle yapılan tetkiklerde belirtileri açıklayacak bir şey bulunamayınca psikiyatriste yönlendirilirler. Daha önce hiç bir tetkik yapılmamış hastalarda öncelikle gerekli tetkikler yapılarak psikiyatri dışındaki tıbbi durumlarının değerlendirilmesi gerekebilir.

YAB’nun yaşam boyu görülme sıklığı %5-6’dır. Başka bir deyişle, her 100 kişiden 5-6’sı yaşamlarının herhangi bir zamanın bu rahatsızlığı yaşayabilir. Yaşla birlikte kaygı duyarlılığı artar. YAB yaşlılıkta en sık görülen anksiyete bozukluğudur.

YAB, diğer psikiyatrik hastalıklarla, özellikle de depresyonla birlikteliği çok sık olan bir hastalıktır. Bu nedenle YAB tanısı konan hastalarda öncelikle depresyon olmak üzere mutlaka diğer psikiyatrik hastalıkların da olup olmadığı araştırılmalıdır.

YAB ilaçla tedavisinde öncelikle antidepresanlar kullanılır. İlaç tedavisinde ilacın dozu kontroller sırasında hastanın durumuna göre ayarlanır. Hastalığın tekrarlama riskini azaltmak amacıyla düzenli görüşmeler ile devam eden takiplerle yeterli süre tedaviye devam edilmesi gerekir. Bu süre hastaya göre değişmekle birlikte en az bir yıldır. Bunun yanı sıra hastaların sorun çözme becerilerinin geliştirilmesi, gevşeme yöntemlerinin öğretilmesi faydalıdır. Destekleyici psikoterapi, bilişsel davranışçı terapi hastanın durumuna göre ilaçla birlikte ya da tek başına uygulanabilecek diğer tedavi yöntemleridir.